Dieta w PCOS – zasady i zalecenia układania jadłospisu

[cmsmasters_row][cmsmasters_column data_width=”1/1″][cmsmasters_text]

Zespół policystycznych jajników (PCOS)

Choroba endokrynna, która dotyka 5-10% kobiet w wieku rozrodczym. Charakteryzuje się występowaniem licznych torbieli na jajnikach, przewlekłymi zaburzeniami owulacji, a nawet jej brakiem, hiperandrogenizmem oraz często występującą otyłością. Prawie 50% kobiet z PCOS ma nadwagę lub otyłość. Dieta i ćwiczenia mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju chorób przewlekłych związanych z PCOS, takich jak: cukrzyca, choroby serca i rak endometrium. PCOS objawia się zaburzeniami miesiączkowania takimi jak nieprawidłowa długość cyklu, nadmierne krwawienia lub ich brak, trądzik, przetłuszczanie skóry, łysienie plackowate, hirsutyzm (występowanie owłosienia typu męskiego).

Diagnostyka PCOS

Zespół PCOS diagnozuje się, jeśli występują minimum 2 z 3 kryteriów diagnostycznych:

  • rzadkie owulacje lub ich brak
  • biochemiczne i/lub kliniczne cechy hiperandrogenizmu (nadmiaru męskich hormonów)
  • obecność torbieli jajników w obrazie USG

 

Ze względu na częste występowanie nadwagi i otyłości u pacjentek z PCOS kluczową kwestią w przypadku dietoterapii tego schorzenia jest normalizacja masy ciała.

Na nieskuteczne leczenie w PCOS może mieć wpływ:

  • Wysoki poziom stresu
  • Brak ruchu
  • Zła dieta
  • Brak snu

Dieta przy PCOS i styl życia:

  1. Kwasy tłuszczowe – zalecane są kwasy tłuszczowe jedno- i wielonienasycone, ich spożywanie poprawia parametry metaboliczne i hormonalne u kobiet cierpiących na PCOS. Szczególnie zwracaj uwagę na kwasy tłuszczowe omega-3, które wykazują właściwości przeciwzapalne, wpływają korzystnie na regulację gospodarki hormonalnej i cykli menstruacyjnych oraz proces owulacji. Ich źródła to: olej rzepakowy, oliwa z oliwek, olej lniany, orzechy, nasiona, awokado a także tłuste ryby morskie (np. łosoś, śledź, makrela). Nienasycone kwasy tłuszczowe korzystnie wpływają na profil lipidowy, który u wielu pacjentek z PCOS jest zaburzony.
  2. Witamina D – kobiety z zespołem policystycznych jajników znacznie częściej mają niedobory witaminy D w porównaniu do kobiet zdrowych. Badania wykazały, że witamina D odgrywa role w różnych szlakach metabolicznych, w tym metabolizmie insuliny, a jej niedobór wpływa na patogenezę insulinooporności i PCOS. Ponadto witamina D warunkuje wchłanianie wapnia, a u kobiet z PCOS odnotowuje się niedobory tego składnika.
  3. Woda– wypijaj jej około 1,5 litra. Z uwagi na zaburzenia hormonalne, w szczególności wysoki poziom estrogenów i androgenów, dochodzi do zatrzymania się wody w organizmie. Sięgaj również po zieloną herbatę, która jest bogata w antyoksydanty.
  4. Błonnik pokarmowy – reguluję gospodarkę węglowodanową. Zapobiega gwałtownemu zwiększeniu stężenia glukozy we krwi.
  5. Indeks i ładunek glikemiczny – węglowodany o niskim indeksie glikemicznym łagodnie zwiększają stężenie glukozy i insuliny po posiłku. Dają uczucie sytości na dłuższy czas. Węglowodany o niskim indeksie glikemicznym zwykle charakteryzują się większą zawartością błonnika pokarmowego.
  6. Białko pochodzenia roślinnego –  rośliny strączkowe z  uwagi na dużą zawartość błonnika pokarmowego będą utrzymywały stężenie glukozy we krwi na stałym poziomie i zapobiegały nagłym wyrzutom insuliny. Ich regularne spożycie może poprawić profil lipidowy, obniżyć ciśnienie tętnicze i kontrolować poziom glikemii. Zawarty w roślinach strączkowych d-pinitol wykazuje zdolności przeciwzapalne, zmniejsza insulinooporność i reguluje poziom glukozy we krwi.
  7. Kwas foliowy – odgrywa istotna rolę w funkcjonowaniu układu rozrodczego oraz regulacji poziomów hormonów płciowych. Pamiętaj, że dobrym źródłem kwasu foliowego są m. in. zielone warzywa liściaste oraz produkty pełnoziarniste.
  8. Witamina E – niedobory tej witaminy mają związek z nieprawidłowymi owulacjami. Ma ona również duży wpływ na sam proces rozrodu. Jej dobrym źródłem są oleje roślinne, orzechy czy awokado.
  9. Antyoksydanty – zmniejszają znacznie ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych. Im bardziej kolorowa dieta tym lepiej!
  10. Aktywności fizyczna – pomoże w utrzymaniu prawidłowej masy ciała, w walce z hiperinsulinemią i insulinoopornością oraz unormować poziom hormonów płciowych.
  11. Zmniejsz poziom stresu – stres zmniejsza zdolności trawienne i absorpcję składników odżywczych, jak również nasila konwersję testosteronu w estrogen i wpływa na zwiększone wydzielanie androgenów przez nadnercza.
  12. Wysypiaj się – odpowiednia ilość snu pomoże Ci schudnąć i poczuć się lepiej.

 

Jakie suplementy mogą pomóc?

  • N-acetyl cysteine (NAC) – posiada bardzo wysoki potencjał antyoksydacyjny, aktywuje produkcję naturalnego glutationu. Ponadto pozytywnie wpływa na obniżenie poziomu wolnego testosteronu oraz dodatkowo wspomaga regulację poziomu insuliny.
  • Inozytol (witamina B8) – stosowanie tego preparatu wpływa pozytywnie na poprawę nastroju oraz łagodzi zaburzenia hormonalne u kobiet z PCOS. Badanie prowadzone przez 6 miesięcy pokazało, że stosowanie tej witaminy pozytywnie wpłynęło na regulację hormonalną u kobiet w PCOS i z hirsutyzmem.
  • Melatonina – przyjmowanie jej może min.: obniżyć poziom androgenów, poprawić regularność cykli menstruacyjnych, poprawić jakość snu, pozytywnie wpłynąć na układ odpornościowy

Czy rezygnacja z glutenu jest konieczna przy PCOS?

Celiakia może powodować zaburzenia płodności. Dlatego, kobiety z PCOS powinny poddać się badaniom w kierunku celiakii i nietolerancji glutenu. Jeśli wynik jest pozytywny, to dieta bezglutenowa jest jak najbardziej wskazana.

A czego musisz unikać w diecie PCOS?

  • objadania się
  • słodyczy i wyrobów cukierniczych
  • żywności przetworzonej
  • konserwantów
  • tłuszczów nasyconych
  • głodzenia się i restrykcyjnych diet
  • soków i owoców w puszce
  • alkoholu
  • soi, która zawiera fitoestrogeny i może wpływać na poziom estrogenu w organizmie.
  • kwasów tłuszczowych TRANS, które w bardzo dużym stopniu wpływają na zaburzenia płodności, zakłócają syntezę hormonów i nasilają procesy zapalne. Z tego powodu należy wyeliminować z diety produkty takie jak: twarde margaryny, wyroby cukiernicze, dania instant, typu fast-food, chipsy, sklepowe słodycze.

[/cmsmasters_text][/cmsmasters_column][/cmsmasters_row]